woensdag, maart 19, 2008


Gletsjers smelten nu vijf keer zo snel als ruim 20 jaar geleden


Door een berichtje in NRC Handelsblad van 18 maart 2008 (p. 8, Het ijs van de gletsjers smelt sneller) wordt ik geattendeerd op de WGMS, de World Glacier Monitoring Service. In het bericht zie ik een grafiek die nogal sensationeel naar beneden loopt, maar verder op basis van het artikel niet goed interpreteerbaar is. Wel weet de krant te melden dat er nog nooit, sinds het begin van de waarnemingen rond 1970 zoveel ijs verloren ging als in het jaar 2006. De krant sluit af met de hoopvolle passage: "Het enorme verlies in de Alpen wordt overigens gecompenseerd door ijsaangroei in Scandinaviƫ."

In gevallen waarin berichten om onduidelijke redenen wat vaag zijn, is het altijd goed de oorspronkelijke bron er even bij te zoeken (hier). Uit grafiek 1A blijkt dan dat de hoeveelheid ijsverlies per jaar sterk kan fluctueren. Het is in beginsel dus goed mogelijk dat 2006 een uitzonderlijk jaar was op dit punt. Maar ook 2003 blijkt dan een bijna net zo uitzonderlijk jaar te zijn. Een beetje veel toeval dus.

Grafiek 1B laat een regelmatiger verloop zien. Op basis van de eerste 5 jaar in deze grafiek (1980-1984) laat het ijsverlies zich schatten in die periode als 1 meter in 5 jaar of 20 cm per jaar. (Het verlies wordt uitgedrukt als dikteverlies in w.e.). In de periode 2002-2006 is het ijsverlies ongeveer 5 meter of 1 meter/jaar.

In een periode van iets meer dan 20 jaar is het ijsverlies dus ongeveer vervijfvoudigd! Bij het doortrekken van die trend zou over weer iets meer dan 20 jaar dan een 5 meter per jaar verloren gaan. Rond 2050 zou dan per jaar een 25 meter aan ijs afsmelten. Het zal duidelijk zijn dat in dat tempo zelfs zeer dikke gletsjers het niet lang zullen volhouden. In 40 jaar zou er in dat tempo van 2050 al een kilometer dikte (w.e.) afsmelten. De levensduur van de zeer dikke gletsjers (enkele kilometers) zou dan in de orde van 100 jaar komen te liggen.

Ook het idee dat de ijsaangroei in Scandinaviƫ zou kunnen opwegen tegen het afsmelten elders, is nogal wishful thinking. De punten in de grafiek zijn juist gebaseerd op een reeks gletsjers. Het zijn dus gemiddelden. En veel van die aangroei gletsjers zijn er helaas niet, want uit de tabel blijkt dat het om slechts 4% gaat.